GIẢI PHÁP NÂNG CAO NĂNG LỰC CNTT CHO SINH VIÊN TRƯỜNG ĐẠI HỌC HOA LƯ

​​​​​​​Hiện nay, cách mạng công nghiệp 4.0 đang bùng nổ trên toàn thế giới trong đó công nghệ thông tin đóng vai trò chủ chốt. Để thích ứng với sự phát triển này sinh viên cần được trang bị năng lực công nghệ thông tin (CNTT) bên cạnh kiến thức chuyên môn. Bài viết dưới đây xin chia sẻ giải pháp nâng cao năng lực CNTT cho sinh viên (SV) trường Đại học Hoa Lư.

Tại sao phải nâng cao năng lực CNTT cho sinh viên?

Cuộc CMCN 4.0 là sự tích hợp các công nghệ thông minh, bao gồm trí tuệ nhân tạo (AI), Internet kết nối vạn vật (IoT), robot thế hệ mới, máy in 3D, xe tự lái, các vật liệu mới (graphene, skyrmions…) và công nghệ nano,… Những thành tựu của CMCN 4.0 có thể đảm nhận công việc thay con người trong lao động, sản xuất với hiệu quả và năng suất cao hơn. Chính vì thế, SV cần nhận thức được rõ sự tác động mạnh mẽ của CMCN 4.0 và chuẩn bị các kỹ năng cần thiết, có hai nhóm kỹ năng gồm kỹ năng chuyên môn và kỹ năng mềm. Nhóm kỹ năng mềm có thể kể đến kỹ năng giao tiếp, kỹ năng ngoại ngữ, kỹ năng thuyết trình, kỹ năng làm việc nhóm,… và đặc biệt kỹ năng CNTT.

SV có kỹ năng CNTT tốt sẽ có các lợi thế: (1) Hỗ trợ quá trình học tập: Biết cách sử dụng thành thạo các ứng dụng, phần mềm và tiếp cận nhiều nguồn thông tin trực tuyến giúp SV nâng cao hiệu suất học tập, tiếp cận thông tin và kiến thức từ mọi nơi, mở rộng tầm nhìn trên thế giới; (2) Nâng cao năng lực giao tiếp và hợp tác: Việc sử dụng các ứng dụng trực tuyến và các nền tảng xã hội giúp con người giao tiếp và hợp tác trực tuyến từ mọi nơi trên thế giới; (3) Phát triển sự sáng tạo và khởi nghiệp: Kĩ năng CNTT có thể kích thích sự sáng tạo và tinh thần khởi nghiệp. SV có thể sử dụng công nghệ để tạo ra những sản phẩm, dịch vụ hoặc những giải pháp đột phá trong công việc; (3) Tạo ra cơ hội nghề nghiệp đa dạng: SV có kỹ năng CNTT tốt sẽ mở ra nhiều cơ hội nghề nghiệp đa dạng và lựa chọn ngành nghề phù hợp; (4) Nâng cao tính cạnh tranh nghề nghiệp: Đơn vị sử dụng lao động ngày nay đánh giá cao những ứng cử viên có kỹ năng CNTT tốt. SV có khả năng sử dụng công nghệ có nhiều lợi thế hơn khi tìm kiếm việc làm và có khả năng tiến xa trong sự nghiệp; (5) Công nghệ đang ngày càng trở thành một phần quan trọng trong cuộc sống hàng ngày. Nâng cao kỹ năng CNTT giúp SV thích ứng nhanh chóng với thay đổi và sử dụng công nghệ một cách hiệu quả.

Thực hiện chỉ đạo của Bộ GD-ĐT trong việc tăng cường triển khai thực hiện ứng dụng CNTT, chuyển đổi số trong ngành giáo dục, trong thời gian qua nhà trường đã tiến hành thực hiện đồng bộ nhiều giải pháp: đầu tư nâng cấp cơ sở hạ tầng, hỗ trợ kinh phí tạo điều kiện cho đội ngũ, cán bộ quản lý, giảng viên (GV) tham gia các lớp tập huấn, bồi dưỡng nâng cao năng lực ứng dụng CNTT vào giảng dạy. Cụ thể như sau:

Cơ sở vật chất: Nhà trường có 6 phòng máy tính, mỗi phòng đều được trang bị 40 máy tính, máy chiếu, màn hình, loa và micro và có hệ thống kết nối internet tốc độ cao. Tất cả các phòng học trên giảng đường đều được trang bị máy chiếu, loa. Ngoài ra, hệ thống wifi phủ khắp toàn trường giúp cho SV và GV có thể truy cập Internet và sử dụng CNTT một cách dễ dàng.

Bên cạnh đó, nhà trường còn triển khai nhiều ứng dụng CNTT trong hoạt động giảng dạy, quản lý học tập và các công tác quản lý, hành chính khác.

Đội ngũ giảng viên: Đội ngũ GV đa số là GV trẻ, nhiệt tình công tác và tích cực ứng dụng công nghệ trong giảng dạy, kiểm tra đánh giá, đáp ứng tốt trước những yêu cầu đổi mới.

Hình 1: GV Khoa Ngoại ngữ - CNTT được tập huấn ứng dụng công nghệ AI trong giảng dạy

Sinh viên: Hầu hết SV có hứng thú với các môn Tin học bởi vì các kiến thức tin học đặc biệt là tin học văn phòng được ứng dụng nhiều trong các tình huống thực tế. Song bên cạnh đó, vẫn tồn tại một số những hạn chế: Một bộ phận SV chưa nhận thức được tầm quan trọng của việc rèn luyện năng lực CNTT. SV chưa nhận thức được về tốc độ phát triển nhanh chóng của công nghệ và tác động của nó đối với môi trường làm việc.

Một số giải pháp nâng cao năng lực công nghệ thông tin cho sinh viên Trường Đại học Hoa Lư

Nâng cao nhận thức, tầm quan trọng của việc rèn luyện năng lực CNTT: Trong các buổi rèn nghiệp vụ nghề nghiệp hay các buổi tọa đàm, giao lưu khởi nghiệp… cần tuyên truyền để SV hiểu rằng ngoài việc chú trọng về năng lực chuyên môn, phải luôn trau dồi học tập các kỹ năng mềm trong đó có kỹ năng CNTT.

Rèn luyện năng lực tự học, tự nghiên cứu cho SV: Tự học và tự nghiên cứu là những kỹ năng quan trọng giúp SV phát triển bản thân và tiếp cận tri thức một cách chủ động. Đặc biệt, đối với việc rèn luyện năng lực CNTT thì việc tự học, tự nghiên cứu là suốt đời vì công nghệ luôn luôn phát triển không ngừng đòi hỏi con người phải liên tục cập nhật.

Tăng cường cơ sở vật chất: Trong thời gian tới, Trường Đại học Hoa Lư đã ban hành kế hoạch cụ thể như xây dựng phòng học đa phương tiện, thay thế và nâng cấp những máy tính có cấu hình thấp, bổ sung thêm máy tính mới; xây dựng kho học liệu số để lưu trữ các tài liệu học tập, bao gồm sách, bài giảng, video, ứng dụng học tập, và các tài liệu khác, để học sinh, SV và GV có thể truy cập và sử dụng bất cứ lúc nào.

Thay đổi phương pháp giảng dạy của GV: Mỗi GV cần tích cực học tập nâng cao trình độ chuyên môn, tìm hiểu các công nghệ mới. Đặc biệt với sự phát triển không ngừng của lĩnh vực CNTT, GV cần phải nghiên cứu cập nhật liên tục để tích lũy kiến thức, nắm bắt xu hướng phát triển, thay đổi phương pháp giảng dạy, từ đó trở thành người dẫn lối, hướng dẫn SV đi đến thành công.

Tổ chức các cuộc thi, sự kiện hoặc giải đấu liên quan đến CNTT: Nhà trường tổ chức thêm các hoạt động ngoại khóa liên quan đến việc ứng dụng CNTT để khuyến khích SV tham gia học tập và thi đấu. Điều này không chỉ tăng cường kỹ năng cho SV mà còn làm tăng động lực và sự yêu thích đối với lĩnh vực này.

Khuyến khích SV tham dự các kỳ thi chứng chỉ quốc tế IC3, MOS: Khi tham dự kỳ thi, SV sẽ phải rèn luyện các kỹ năng cơ bản theo chuẩn quốc tế từ đó phục vụ tốt cho công việc học tập hiệu quả, làm chủ các kỹ năng cần thiết để phát triển bản thân tốt hơn trong kỷ nguyên công nghệ số.

Phát triển Câu lạc bộ Tin học: Câu lạc bộ là nơi quy tụ SV trong trường quan tâm đến các lĩnh vực CNTT, cùng nhau đoàn kết, giúp đỡ nhau bằng cách trao đổi, chia sẻ những kinh nghiệm trong học tập. Các thành viên tham gia câu lạc bộ có cơ hội gặp gỡ, học hỏi và chia sẻ những thông tin, tài liệu học tập, những kiến thức trong lĩnh vực CNTT để từ đó nâng cao trình độ chuyên ngành đang theo học, phục vụ hiệu quả cho quá trình học tập của bản thân.

Tăng cường các chuyến đi thực tập, thực tế: Việc tăng cường các chuyến đi thực tập thực tế mang lại nhiều lợi ích cho SV, giúp SV tiếp cận với môi trường thực tế, tiếp cận với những công nghệ thực tế đang sử dụng, làm quen với công việc, hòa nhịp được với môi trường mới, là cơ hội giúp SV tìm kiếm được việc làm sau khi ra trường.

Hình 2: Tham quan, học tập của SV ngành CNTT tại Công ty cổ phần JVB (Hà nội)

CMCN 4.0 đã tác động mạnh đến nền giáo dục ở mỗi nước. Vì vậy, đây là cơ hội để SV chủ động tích lũy tri thức, làm chủ công nghệ, cập nhật kịp thời những ứng dụng tiến bộ của khoa học kỹ thuật mới nhất để có thể cạnh tranh về việc làm trong kỉ nguyên toàn cầu hóa.